Thứ ba, 19/03/2024 - 18:01

THÀNH NGỮ TRUNG HOA

Ngọc bất trác, bất thành khí
 Nhân bất học bất tri lý

 Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ

 Vô duyên đối diện bất tương phùng

 Tri nhân tri diện bất tri tâm
 Văn dĩ tải đạo

 Hữu xạ tự nhiên hương

 Họa hổ, họa bì, nan họa cốt

 Nhất tự thiên kim
 

An cư lạc nghiệp: Gia đình yên ổn thì công việc tốt lành.


An phận thủ kỹ: An phận thủ thường.


Anh hùng mạt lộ: Anh hùng tới lúc cùng đường.


Bách chiến bách thắng: Trăm trận đều thắng cả.


Bạch diện thư sinh: Người học trò mặt trắng – để chỉ hạng người chỉ biết học hành mà không biết lao động.


Bách niên giai lão: Chúc tụng vợ chồng lúc thành hôn cốt ý mong cho họ sống hạnh phúc bên nhau đến tận tuổi già, trăm năm hòa hợp.


Bần cùng sanh đạo tặc: Nghèo quá sanh ăn cắp.


Bán thân bất toại: Nửa thân không cử động được.


Bất khả xâm phạm: Không thể chiếm được.


Bất kiến quan tài, bất lưu nhân lệ: Chưa thấy quan tài chưa đổ lệ.

 

Cung kính bất như tòng mệnh: Cung kính không bằng tuân mệnh


Cao minh quân tử: Người quân tử có ý kiến hơn người khác


Cao nhân tắc hữu cao nhân trị: Ở đời đừng nên tự mãn, mình giỏi ắt có người giỏi hơn


Cô thân chích ảnh – Một mình một bóng


Cô thụ bất thành lâm – Một cây làm chẳng nên non.


Cung chúc tân xuân: Chúc mừng năm mới


Cửu tử nhất sinh – Thập tử nhất sinh


Đại ngư cật tiểu ngư – Cá lớn nuốt cá bé


Dĩ độc trị độc – Lấy độc trị độc


Dĩ hòa vi quý : Hòa bình là tốt nhất


Diệp lạc quy căn – Lá rụng về cội


Độc nhất vô nhị: Có một không hai


Đương cuộc giả mê, bàng quan giả tỉnh – Người ngoài cuộc thì sáng, người trong cuộc thì tối


Giang san dị cải, bản tính nan di – Giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời


Hậu sinh khả úy: Người trẻ có tài


Hổ phụ sanh hổ tử: Cha tài con giỏi


Hữu chí cánh thành – Có chí thì nên


Hữu danh vô thực: Có tên tuổi nhưng không có thực tài – ám chỉ cho những kẻ không có tài cán gì nhưng chỉ muốn phô trương danh hão.


Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ – Vô duyên đối diện bất tương phùng: Nếu có duyên với nhau thì dù xa ngàn dặm cũng gặp nhau được và nếu không có duyên thì trước mặt cũng không muốn nói chuyện tương thân với nhau


Hữu sanh vô dưỡng: Có sanh không dưỡng nuôi


Hữu xạ tự nhiên hương: Người nào có tài thì ai cũng biết khỏi phải khoe


Khai thiên lập địa: Thuở ban sơ


Kính lão đắc thọ: Kính trọng những người nhiều tuổi hơn mình.


Lạm phát phi mã: Lạm phát như con ngựa chạy


Lang tâm cẩu phế – Lòng lang dạ thú


Liệt hỏa thí kim, gian nan thí đức – Lửa thử vàng, gian nan thử sức


Long phụng kỳ duyên – Sắc cầm hảo hiệp: Chúc tụng cô dâu chú rể được sống với nhau hạnh phúc


Long thể bất an: Vua bị bệnh – không ở trong tình trạng tốt – Âu lo


Minh sơn thệ hải: Lời thề thiêng liêng có giá trị cao như núi cao, sâu như biển cả.


Môn đăng hộ đối: Hai bên gia đình tương xứng với nhau, xứng đáng làm thông gia


Mưu sự tại nhân thành sự tại thiên: Người ta cố gắng làm việc gì nhưng sự thành công do Trời quyết định


Nhàn cư vi bất thiện: Ngồi rỗi (ở không) không việc gì thì làm những việc không tốt


Nhập giang tùy khúc, nhập gia tùy tục: Đến nhà thì phải kính trọng phong tục của người ta


Nhập tình nhập lý – Hợp tình hợp lý


Nhất khái chi luận – Nhìn chung mà nói


Nhất lộ bình an – Thượng lộ bình an


Nhất nghệ tinh nhất thân vinh: Có một nghề tinh xảo thì thân được sung sướng suốt đời.


Nhất nhật tại tù – thiên thu tại ngoại: Một ngày trong tù lâu bằng ngàn năm sống ở bên ngoài


Nhất sĩ nhì nông: Nhất là người đi học, nhì là người làm ruộng – Kẻ sĩ thì hơn người làm ruộng nhưng đến lúc hết gạo thì làm ruộng hơn người học trò (nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rong, nhất nông nhì sĩ)


Nhất tự thiên kim: Một chữ đáng giá ngàn lượng vàng – Câu nói vàng ngọc


Nhất tự vi sư bán tự vi sư: Học một chữ phải kế là thầy nửa chữ cũng phải là thấy. Câu này chỉ có nghĩa bóng là phải nhớ ơn những người đã chỉ vẽ cho ta bất cứ việc gì.


Pháp bất vị thân: Xử án phải công bằng với tất cả mọi người kể cả người thân của mình


Phụ mẫu chi dân: Quan chức như cha mẹ dân – Câu này có ý nghĩa là dân phải kính trọng các quan chức như cha mẹ nhưng ngược lại quan chức cũng phải đối xử tốt lành với dân như đối với con cái mình vây.


Phú quý bất năng dâm – Bần tiện bất năng di – Uy vũ bất năng khuất: Giàu có không lợi dụng đồng tiền mua dâm – Lúc nghèo cũng không thay đổi lập trường của mình – Dưới áp lực của kẻ mạnh ta vẫn phải giữ vững lập trường theo lẽ phải của minh.


Phú quý sinh lễ nghĩa: Khi giàu có hay đẻ ra các nghi thức không cần thiết. Lúc giàu có cũng gìn giữ như mọi người đừng tìm cách khoe khoang của cải bày trò lễ nghĩa dổm không có trong phong tục tập quán của mình.


Phu xướng phụ tùy: Chồng nói vợ theo


Phúc bất trùng lai họa vô đơn chí: Việc phúc đức ít đến hai lần liên tiếp, trong khi có tai nạn thì thường có nhiều tai nạn kế tiếp. Thí dụ: Khi sẽ bị động đất thì có những hậu chấn.


Quân tử nhất ngôn: Người quân tử chỉ nói một lời, không có thay đổi lời.


Quân xử thần tử, thần bất tử bất trung: Vua bắt tôi chết thì phải chết nếu không chịu chết thì không trung thành


Quốc gia hưng vong thất phu hữu trách: Khi nước nhà bị nạn thì các công dân phải có trách nhiệm đứng lên bảo vệ sông núi


Rượu bất khả ép, ép bất khả từ: Không nên ép người ta uống rượu, nhưng đã bị bạn ép thì không nỡ từ chối


Sĩ, nông, công thương, binh: Xã hội ta có 5 giới chính. Sĩ: học sinh, sinh viên, trí thức – Nông: người đi cày – Công: là thợ – Thương: người buôn – Binh: là người lính


Sinh ký tử quy: Sinh ra sống tạm, chết là về nơi vĩnh viễn.


Thiên cơ bất khả lậu: Ý Trời không được nói ra


Thiên nhai hải giác – Chân trời góc bể


Thủy trung lao nguyệt – Mò trăng đáy nước


Tích thiện phùng thiện: Làm lành gặp lành


Tiên học lễ, hậu học văn: Học lễ nghĩa trước rồi học văn chương sau


Tỉnh đế chi oa – Ếch ngồi đáy giếng


Tôn sư trọng đạo: Kính thầy trọng đạo


Tống cựu nghinh tân: Đón mới tiễn cũ – đón Xuân mới, tiễn năm cũ


Tri kỉ tri bỉ – Biết mình biết người


Tri nhân tri diện bất tri tâm – Biết người biết mặt không biết lòng.


Tru di tam tộc: Giết 3 đời


Trường túc bất chi lao: Chân dài thì (đi xa) không mệt


Tứ hải giai huynh đệ: Bốn bể đều anh em


Tụ tinh hội thần – Tập trung tinh thần


Tửu nhập ngôn xuất: Uống rượu nói ra những lời không đáng nói


Vạn cổ lưu phương – Vạn cổ lưu danh


Văn dĩ tải đạo – Văn để tải đạo


Vạn sự khởi đầu nan: Mọi sự khó lúc ban đầu


Vị quốc vong thân: Chết vì nước


Vinh quy bái tổ: Về làng để lễ tổ tiên mình cám ơn công ơn sinh thành ra mình.


Vong ơn bội nghĩa: Quên mất ơn nghĩa

Xà khẩu phật tâm – Khẩu xà tâm phật


Xảo ngôn như lưu – nói năng khéo léo trôi trảy như rót vào tai


Y cẩm hồi hương – Áo gấm về làng

 

Cẩu khẩu nan sinh xuất tượng ngà
(Miệng chó không thể mọc ngà voi!)

Oan oan tương báo . Dỉ hận miên miên
(Oán thù không dứt . Để hận đời đời)

 

Sự tuy tiểu, bất tác, bất thành
(Việc tuy nhỏ, không làm, không xong)

 

Tử tuy hiền, bất giáo, bất minh
(Con tuy hiền, không dạy, không nên người)

 

Ngọc bất trác, bất thành khí
(Ngọc không mài giũa, không sáng đẹp)

Nhân bất học bất tri lý
(Người không học, không suy xét được phải trái)

 

Đa tình tự cổ nan di hận
(Từ xưa đa tình chỉ để lại mối hận)

 

Dĩ hận miên miên bất tuyệt kỳ
(Nỗi hận triền miên không bao giờ hết)

Mỹ nhân tự cổ như danh tướng
(Tự ngàn xưa, người đẹp ví như tướng tài)

 

Bất hứa nhân gian kiến bạch đầu
(Chưa bao giờ để ai thấy người đẹp bạc đầu. Ý nói người đẹp thường chết trẻ như là tướng tài)

Kiến nghĩa (ngãi) bất vi vô dõng giả
Lâm nguy bất cứu mạc (phi) anh hùng

(Thấy việc nghĩa trước mắt mà không làm không phải là người nghĩa dũng, thấy chuyện nguy nan không cứu giải không đáng mặt anh hung - Wikiquote dịch)

 

Họa hổ, họa bì, nan họa cốt
(Vẽ hổ chỉ vẽ được bề ngoài chứ không vẽ nên được tính cách oai phong của con hổ)

Tri nhân, tri diện, bất tri tâm
(Nhìn - xét đoán người, chỉ thấy được bề ngoài chứ không thấy được tâm tính. Tương đương với câu “đừng nhìn mặt mà bắt hình dong”)

Danh chính, ngôn thuận, sự tất thành.
(Việc đúng, nói nghe xuôi tai, việc sẽ trôi chảy)

 

Danh bất chính, ngôn bất thuận, sự bất thành.
(Việc không đúng, nói nghe không lọt lỗ tai, việc sẽ không tới đâu)

 

Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ
(Có duyên gặp mặt thì ngàn dặm cũng sẽ gặp lại)

Vô duyên đối diện bất tương phùng
(Không duyên thấy mặt cũng bằng không)

Thiên đường hữu lộ, vô nhân vấn
(Thiên đường có lối vào, nhưng không ai tới. Ý nói chính nghĩa, điều đẹp đẽ, thiên hạ không màng)

 

Địa ngục vô môn, hữu khách tầm
(Địa ngục không cửa nhưng lại có người tìm đến. Điều xấu xa, tội lỗi thì mọi người lại thích làm)

 

Sinh tử hữu mệnh, phú quý tại thiên
(Sống chết là tại số kiếp, giàu có do trời xếp đặt)

 

Vô can kỷ sự, bất khả đương đầu
(Việc không liên quan đến mình thì khó mà chống đỡ)

Bần cư tại thị vô nhân vấn
(Nghèo sống nơi đô thị cũng không ai tìm tới)

 

Phú tại sơn lâm hữu khách tầm
(Giàu có mà sống nơi rừng núi cũng có người tìm tới)

 

Vị qui tam xích thổ, nan bảo bách niên thân
(Chưa về với 3 tấc đất, không thể nói là sống trăm năm. Ngụ ý là không ai biết được ngày mai ra sao)

Ký qui tam xích thổ, nan bảo bách niên phần
(Ngay cả khi chôn dưới 3 tấc đất thì cũng không chắc là mộ sẽ tồn tại được trăm năm. Ngụ ý không có cái gì tồn tại vĩnh cửu được trên dương thế)

Nhất tự vi sư, bán tự vi sư
(Một chữ cũng là thầy, nữa chữ cũng là thầy)

 

Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ.
(Để ổn định thế giới, trước hết phải ổn định quốc gia. Để ổn định quốc gia, trước hết phải ổn định gia đình. Để ổn định gia đình, trước hết phải tu dưỡng cuộc sống cá nhân, phải có trái tim đúng đắn).
(Giữ cho bản thân mình trong sạch, chỉnh đốn gia đình, ổn định đất nước, thì thiên hạ thái bình yên ổn).

 



Bài viết liên quan
THÀNH NGỮ VIỆT NAM

THÀNH NGỮ VIỆT NAM

Đàn gẩy tai trâuXuất khẩu thành thơ Học tài thi phận Nhân chi sơ tính bản thiện
TỤC NGỮ HÁN VIỆT

TỤC NGỮ HÁN VIỆT

Ý tại ngôn ngoại Thiên ngôn vạn ngữ. Tri sở bất ngôn. Ngôn sở bất tri.
Tôi và những Cách ngôn tâm đắc

Tôi và những Cách ngôn tâm đắc

Có thể dùng tâm tình thuần khiết nhìn tình nghĩa ở đời, là một cái may.Cơ hội may mắn giống như Ngân hà, chúng khi là cá thể thì không nổi rõ, nhưng khi là chỉnh thể thì ánh sáng rực rỡ. Cũng như ...
43 câu nói khích lệ tinh thần

43 câu nói khích lệ tinh thần

Con thuyền trong dông tố tiến lên, con người trong sóng gió trưởng thành.Napôlêông thường nói: "Trong một bộ tự điển sẽ không có một chữ khó".Giọt nước bào mòn đá, chẳng phải là công sức của một ...
47 câu nói An ủi Động viên

47 câu nói An ủi Động viên

Người mà mọi thứ đều may mắn không phải không có nỗi buồn phiền; người lúc nào cũng bất hạnh không phải là không có niềm hi vọng.
25 câu nói kiểu khuyên răn

25 câu nói kiểu khuyên răn

Con người, vừa không thể tự nhận là nhỏ bé, vừa không thể tự cho là lớn lao. Bởi vì tự nhận là nhỏ bé thì chú định sẵn bạn vĩnh viễn không làm gì được, mà tự cho là lớn lao thì sẽ kết thúc trong hư ...
Người là cuộc tu hành đẹp nhất kiếp này của tôi
Người là cuộc tu hành đẹp nhất kiếp này của tôi
Chẳng cầu trong những năm tháng đẹp nhất gặp được người tốt nhất, chỉ nguyện những năm còn sống được tương phùng, lựa chọn một tòa thành sống với nhau đến già. ...
Tiếng dương cầm vọng mãi
Tiếng dương cầm vọng mãi
Chẳng ngôn ngữ nào êm dịu và trầm lắng cho bằng ngôn ngữ của thi ca Chẳng âm điệu nào thiết tha cho bằng cung thanh trầm của khúc nhạc... Tôi có một tình yêu lớ...
Nắng ấm quê hương
Nắng ấm quê hương
Quê hương là gì hở cha?Ai đi xa cũng nhớ nhiều... Phải thừa nhận rằng từ trước giờ, con chưa bao giờ nghĩ đến khái niệm Quê hương. Và cũng chưa một lần, con tự ...
THÀNH NGỮ TRUNG HOA

THÀNH NGỮ TRUNG HOA

Ngọc bất trác, bất thành khí  Nhân bất học bất tri lý Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ Vô duyên ...
Status 129 trên Nhân Văn Blog

Status 129 trên Nhân Văn Blog

Âm nhạc luôn luôn là nguồn hạnh phúc cho tất cả mọi người sống trên trái đất. Không có âm nhạc thế ...
43 câu nói ý nghĩa

43 câu nói ý nghĩa

1. Bộc lộ sự nóng nảy ra ngoài, đó gọi là bản năng. Kìm nén sự nóng nảy vào bên trong, đó gọi là ...
Như một người cha

Như một người cha

Trong cuộc đời mỗi chúng ta, luôn có những người đã dạy ta một điều gì đó khiến cuộc đời ta thay ...
Người tuổi Dần

Người tuổi Dần

Trời sinh người tuổi Dần rất nhạy cảm, và có giác quan thứ sáu, có khả năng nhìn thấu nội tâm của ...

"Nhân sinh nhược chích như sơ kiến....
Nếu cuối cùng mọi thứ đều phải tan biến, chỉ xin được giữ lại ánh nhìn buổi ban sơ..."

Bụng chứa thi thư, 

phong thái tự đẹp!

Hữu xạ tự nhiên hương

Ngọc bất trác, bất thành khí 

Nhân bất học bất tri lý

Nhất tự thiên kim

Thiên ngôn vạn ngữ

Tri nhân tri diện bất tri tâm

Video clip