SaPa nơi gặp gỡ đất trời

         Một nét độc đáo của địa phương là văn hóa chợ. Vùng cao có 14 chợ đều có hai nhiệm vụ: kinh tế (mua bán) và văn hóa (giao lưu). Địa bàn cư trú ở các cao nguyên (1.000m đến 1.600m) chia cắt bởi suối khe, các bản thưa người rất biệt lập. Do đó có nhu cầu gặp gỡ nhau: nhiều tộc người cấm thành viên trong họ lấy nhau, mỗi bản thường chỉ có một vài dòng họ, vậy là phải trèo đèo lội suối đi tìm bạn, hát giao duyên, đi kèm với sáo, đàn môi, khèn.                  

          Chàng trai H’mông hát:

"Mình không có vợ mình lên đường đi tìm

Bố mẹ mình làm bữa cơm thật sớm

Thế là mình đi chơi chợ

Mình len ngay vào đám đông

Tìm theo cô nào chưa chồng…"

         Người trung niên thì đi chợ để gặp họ hàng, người quen, tụ nhau ở quán phở chua, quầy thắng cố, vừa ăn, uống rượu, vừa thông tin bản làng. Mọi người đến chợ còn để tiêu khiển, đi dạo, xem chọi chim, thi ngựa, bắn nỏ, đánh đu… hoặc mua đồ dùng (đồ rèn truyền thống H’mông rất tốt), mua thổ cẩm, đồ bạc trang sức…

          SaPa thuộc huyện SaPa là thị trấn nghỉ mát nổi tiếng từ thời Pháp thuộc, ở trên một đèo cao rộng. Cách 9km là ngọn Phan-xi-păng (tiếng H’mông là ba tấm đá bằng phẳng ở trên đỉnh) cao nhất nước: 3.142m, thuộc dãy Hoàng Liên Sơn. Mùa đông sương mù, có khi có tuyết. Bắc Hà tên H’mông là Pakha (bách tranh, tức là 100 bó cỏ dùng để đốt cho ong rừng độc hại ở núi Cô Tiên bai đi).

          Muốn tìm hiểu tâm hồn các dân tộc Lào Cai, bạn hãy làm quen với các chợ vùng cao, hội xuống đồng của người Tày, các món ăn lễ hội, bài tang ca và truyện cổ tích của người H’mông, các bài hát ru, tranh dân gian, hoa văn và trang sức của nhiều vùng.

          Lào Cai, một góc biên cương hấp dẫn..!